ช่วงระยะเวลากว่าสิบปี ในยุคบุกเบิกของการสร้างศาลหลักเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช รวมถึงวัตถุมงคลในยุคต้นๆ ในสายจตุคามรามเทพนั้น จากการบันทึกเรื่องราว รวมถึงพิธีกรรมต่างๆ ที่ได้เกิดขึ้นในคราวนั้น... สิ่งหนึ่งที่คณะกรรมการผู้จัดสร้างศาลหลักเมืองแสดงออกถึงความยึดมั่นและศรัทธาต่อองค์จตุคามรามเทพ กว่าสิบปีที่ได้ก่อเกิดพิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์ โดยสามารถจำแนกพิธีกรรมดังกล่าวออกมารวม ๑๖ พิธี ซึ่งเริ่มระยะเวลาตั้งแต่ ปลายปี ๒๕๒๘ จนถึงวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๔๑ อันเป็นพิธีกรรมวาระสุดท้าย ซึ่งผมขอนำมากล่าวอ้างเพื่อเผยแพร่และเจตนาให้เห็นถึงพลังศรัทธาที่คณะผู้ จัดสร้าง ตลอดจนทุกท่านที่มีส่วนเกี่ยวข้องที่ทุ่มเทแรงกายแรงใจถวายแด่องค์จตุคามรามเทพ และศาลหลักเมืองนครศรีธรรมราช จนสำเร็จลุล่วง จนเป็นศูนย์รวมจิตใจของผู้ที่เคารพศรัทธา ซึ่งพอจะกล่าวถึงพิธีกรรมอันมีรายละเอียดพอสังเขปดังต่อไปนี้

๑. พิธีกรรมเผาดวงชะตาเมือง... กระทำที่ป่าช้าวัดชะเมา ต.ท่าวัง อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช เป็นการล้างอาถรรพณ์ดวงเมืองเดิม ซึ่งเรียกว่า “ดวงราหูชิงจันทร์” หรือ “ดวงพินทุบาทว์” ตามลักษณะดวงดาวเสาร์ซึ่งเป็นดาวโทษภัยเป็นเจ็ดกับดวงเมือง และดาวอังคารเป็นห้ากับดวงเมือง เข้าตำราดาวสองดวงนี้ได้ตำแหน่ง “พินทุบาทว์” ดวงเมืองเดิมเมื่อเป็นเช่นนี้จึงเหมือนถูกสาป อาภัพอัปภาคย์ บ้านแตกสาแหรกขาด ต้องโทษทัณฑ์อยู่เนืองๆ ชาวเมืองจะเดือดร้อนไม่สิ้นสุด บ้านเมืองถึงจะเจริญอย่างไรก็ต้องเสื่อมถอยลง จึงต้องทำพิธีเผาดวงชะตาเมืองเดิม และผูกดวงเมืองขึ้นใหม่

๒.พิธีลอยชะตาเมือง เพื่อเป็นการทำลายดวงชะตาเมืองเดิม โดยให้โหราจารย์ทำพิธีเรียกอาถรรพณ์ทั้งเสนียดจัญไรเพื่อบรรจุลงสู่ต้น ตะเคียนทอง โดยการเสกพระคาถาและลงยันต์กำกับ แล้วนำไปลอยที่ปากน้ำปากนคร

๓.พิธีกรรมสะกดหินหลัก กระทำที่บริเวณฐานพระยม ตลาดท่าชี ตำบลในเมือง ซึ่งอยู่ในตัวเมืองนครศรีธรรมราช ซึ่งหินหลักดังกล่าวเป็นสิ่งที่พวกพราหมณ์ดั้งเดิม ฝังอาถรรพณ์เสนียดจัญไรเอาไว้ เป็นการสร้างความวิบัติเสื่อมเสียให้แก่เมืองนครศรีธรรมราชเรื่อยมา

๔. พิธีปลุกยักษ์วัดพระบรมธาตุ เป็นการปลุกยักษ์ทั้งสองตน ที่เฝ้าอยู่ตรงทางขึ้นองค์พระบรมธาตุ ซึ่งถูกปลุกขึ้นมาเพื่อทำหน้าที่รักษาบ้านเมือง หลังจากที่หลับใหล เพราะถูกอาถรรพณ์สะกดมาช้านาน นอกจากนั้นยังเป็นการปลุกพระมหากัจจายนะ พระปัญญา พระพวย และเทวดาต่างๆ ที่ถูกอาถรรพณ์ดังกล่าว ให้ตื่นฟื้นขึ้นมา เพื่อปกปักรักษาเมืองนครศรีธรรมราชต่อไป

๕.พิธีปลุกพระเสื้อเมือง พระทรงเมือง ซึ่งพระทั้งสองสถิตอยู่ ณ หอพระพุทธสิหิงค์ ซึ่งหลับใหลมานานปีให้ตื่นขึ้นมา เพื่อมาช่วยดูแลบ้านเมืองเช่นกัน

๖. พิธีกรรมพลิกธรณี กระทำที่ริมรั้วป่าช้าวัดชะเมา โดยเป็นการพลิกดินดีขึ้นมาไว้เบื้องบน ส่วนดินที่มีอาถรรพณ์ที่ชั่วร้ายให้ฝังไว้เบื้องล่าง เพื่อจะได้เป็นการพลิกชะตาบ้านเมืองให้อยู่เย็นเป็นสุข มี ความเจริญรุ่งเรืองตลอดไปในภายภาคหน้า

๗.พิธีกรรมเทพชุมนุมตัดชัย กระทำพิธีที่วิหารหลวง วัดมหาธาตุวรมหาวิหาร เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๒๙ เวลา ๑๒.๓๙ น. ซึ่งตรงกับวันพฤหัสบดี ขึ้น ๗ ค่ำ เดือนยี่ ปีฉลู นับเป็นพิธีกรรมสำคัญยิ่ง ดำเนินการตามแบบอย่างของชาวเมืองสิบสองนักษัตรโบราณ

๘.พิธีกรรมตอกหัวใจสมุทร เพื่อให้ดวงชะตาเมืองถูกบรรจุด้วยธาตุทั้ง ๔ ครบถ้วน ซึ่งได้กระทำพิธีนี้กัน ณ สี่แยกคูขวาง เมื่อวันพุธที่ ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๙ ตรงกับวันแรม ๑๒ ค่ำ เดือนยี่ เวลาประมาณ ๑๘.๓๐ น. เศษ เพราะจุดดังกล่าวเป็นศูนย์กับองค์พระบรมธาตุ ภูเขามหาชัย และได้เป็นศูนย์กับทิศทั้ง ๘ ตามตำราของชาวเมืองสิบสองนักษัตรในอดีต

๙. พิธีฝังหัวใจเมือง กระทำเมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๒๙ ณ จุดตอกหัวใจสมุทร ด้วยการขุดหลุมลึก ๙ ศอก (ลึกจนถึงน้ำ) เมื่อเจ้าพิธีอ่านโองการ แล้วจึงเริ่มพิธีฝังหัวใจเมือง อุปกรณ์ซึ่งใช้ในการฝังตามพิธีกรรมนั้นประกอบไปด้วยสิ่งของ ๗ ชนิด คือ หัวใจเมือง แผ่นไม้ตะเคียนทอง หัวใจพ่อ-หัวใจแม่ ดินจากทุกตำบลทุกหมู่บ้านในเมืองสิบสองนักษัตร วัตถุธาตุ พญาไม้มงคล ๙ ชนิด ผ้าสี ๑๒ ผืน ผืนละสี ซึ่งวางผ้าไว้ที่ก้นหลุมเป็นอันดับแรก หลังจากนั้นจึงค่อยใส่สิ่งของทุกอย่างที่กล่าวมาลงในหลุมทั้งหมด

๑๐.พิธีกรรมแกะสลัก ประติมากรรมเสาหลักเมือง ซึ่งได้มีการแกะสลักเสาหลักเมืองด้วยไม้ตะเคียนทองทั้งต้น ณ บ้านพักผู้กำกับการตำรวจภูธร จังหวัดนครศรีธรรมราช ท่าน พ.ต.อ.สรรเพชญ ธรรมาธิกุล (ยศในขณะนั้น) พร้อมกันไปด้วย

๑๑.พิธีเบิกเนตรหลักเมือง ซึ่งมีการจัดพิธีกรรมกันอย่างต่อ เนื่องถึง ๓ วัน คือวันที่ ๓-๕ มีนาคม ๒๕๓๐ ซึ่งมีเจ้าพิธีคือ ท่านพลตำรวจตรีขุนพันธรักษ์ราชเดช เป็นผู้อ่านโองการอัญเชิญเทวดา ต่อมาท่านประธานในพิธี คือ ท่านรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ นายสัมพันธ์ ทองสมัคร เป็นผู้จุดเทียนชัย หลังจากนั้นเจ้าพิธีจึงทำพิธีเบิกเนตรหลักเมืองทั้ง ๘ ทิศ อันเป็นการประจุจิตวิญญาณของเทวดาผู้รักษาเมือง เพื่อเข้าไปสิงสถิตภายในเสาหลักเมือง ให้สามารถรับรู้เหตุการณ์และคุ้มครองดูแลเมืองนครศรีธรรมาชได้ทุกทิศ จากนั้นจุดพลุเพื่อถวายเป็นสักการะอันเป็นอันดับสุดท้าย

๑๒.พิธีเจิมยอดชัยหลักเมือง ซึ่งเป็นพิธีกรรมที่สำคัญยิ่ง ทั้งถือเป็นพิธีที่มีความเป็นสิริมงคลสูงสุด คือ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรง เจิมยอดชัยหลักเมือง ด้วยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปลัดกระทรวงมหาดไทย นำคณะอันประกอบไปด้วย รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช (นายอำนวย ไทยานนท์), รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (นายสัมพันธ์ ทองสมัคร), ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (นายกำจร สถิรกุล), เลขาธิการคณะรัฐมนตรี (นายอนันต์ อนันตกูล), วุฒิสมาชิก (นายศิริชัย บูลกุล) พร้อมด้วยข้าราชการ และประชาชนผู้ร่วมจัดสร้างศาลหลักเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท นำยอดชัยหลักเมืองเพื่อทรงเจิมในวันที่ ๓ สิงหาคม ๒๕๓๐ ยอดชัยหลักเมืองที่ทรงเจิมในวันนั้น นอกจากของ จ.นครศรีธรรมราชแล้ว ยังมีหลักเมืองของ จ.ชัยนาท และจ.ศรีสะเกษ อีกด้วย

๑๓.พิธีแห่ยอดชัยหลักเมือง กระทำพิธีเมื่อวันที่ ๔ สิงหาคม ๒๕๓๐ ซึ่งเป็นการต้อนรับยอดชัยหลักเมืองจากคณะ โดยการนำของรองผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช นายอำนวย ไทยานนท์ ซึ่งนำมาจากกรุงเทพมหานคร โดยจัดขบวนแห่จากสนามบินกองทัพภาคที่ ๔ มายังสนามหน้าเมือง ซึ่งมีทั้งขบวนช้างศึก ม้าศึก และประชาชนเข้าร่วมขบวนแห่อีกเป็นจำนวนมาก

๑๔.พิธีอัญเชิญหลักเมืองขึ้นสู่ศาลถาวร เป็นการอัญเชิญโดยผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช นายนิพนธ์ บุญญภัทโร เป็นประธานในขณะนั้น

๑๕.พิธีสวมยอดชัยหลักเมือง กระทำพิธีขึ้นเมื่อวันที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๓๑ โดย พล.อ.สุจินดา คราประยูร รองผู้บัญชาการทหารบกในขณะนั้น เป็นประธาน และ

๑๖.พิธีเททองปลียอดศาลหลักเมืองและศาลบริวาร กระทำเมื่อวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๔๑ โดยมีนายบัญญัติ บรรทัดฐาน ประธานที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีในขณะนั้น เป็นประธานในพิธี

จากพิธีกรรมดังกล่าวจึงไม่แปลกใจว่าทำไมครั้งหนึ่ง องค์จตุคามรามเทพ ถึงได้แผ่บารมีพลิกฟื้นเมืองนครศรีธรรมราช จนรวมถึงเศรษฐกิจ ให้สวนกระแสเศรษฐกิจของประเทศไปได้และทุกท่านคงจะไม่มีสิทธิได้เห็นปรากฏการณ์เช่นนี้กับเทพองค์ใดได้ อีก ทั้งนี้ก็คงจะเป็นเพราะพลังศรัทธาที่คณะกรรมการผู้สร้างศาลหลักเมือง ประชาชนชาวนครศรีธรรมราช ตลอดจนทุกท่านที่ได้กล่าวมา จึงเป็นจุดกำเนิดของหลายสิ่งที่เกิดขึ้น จนชาวนครศรีธรรมราช คงจะไม่มีวันลืมยุคแห่งความเจริญรุ่งเรืองในองค์จตุคามรามเทพ กับกระแสแห่งความรุ่งเรืองในช่วงหนึ่งอย่างไม่อาจที่จะปฏิเสธไปได้ คมชัดลึก