เสนอเทียบ เปรียญธรรม 9 ประโยคเทียบเท่าระดับปริญญาเอก

การศึกษาของคณะสงฆ์ แบ่งเป็นแผนกธรรม บาลี พระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา และระดับมหาวิทยาลัย

ระดับมหาวิทยาลัย มีมหาวิทยาลัยสงฆ์ 2 แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย และมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย สังกัดคณะธรรมยุต

ปัจจุบันทั้ง 2 แห่ง มีวิทยาเขตตามจังหวัดใหญ่ๆ ทั่วประเทศ

สำหรับแผนกธรรม แบ่งเป็นนักธรรมชั้นตรี โท และเอก

เป็นหลักสูตรเบื้องต้นสำหรับพระภิกษุ-สามเณร ก่อนจะเรียนในแผนกบาลี ใช้เวลาศึกษา 3 ปี

ในส่วนของแผนกบาลีนั้น แบ่งเป็นประโยค 1-2 ไปจนถึงเปรียญธรรม 9 ประโยค ใช้เวลาศึกษา 8 ปี ถือเป็นการศึกษาระบบเก่าของคณะสงฆ์ แต่ก่อนใช้วิธีสอบแบบปากเปล่า ต่อมาใช้ระบบข้อเขียน

ผู้สอบได้ตั้งแต่เปรียญ 3 ประโยคขึ้นไป ถ้าเป็นพระก็จะมีคำนำหน้านามว่า "พระมหา"

สำหรับสามเณรก็จะเรียกสามเณรเปรียญ

การเรียนการสอนภาษาบาลี มีระบบเฉพาะของตัวเอง เคร่งครัด เต็มไปด้วยแบบแผน

ผู้ศึกษาแต่ละคน จึงมีวิธีการของตัวเอง อดทน เพียรพยายามอย่างมาก เพื่อบรรลุเป้าหมายสูงสุดคือต้องจบเปรียญ 9 ให้ได้

ในแต่ละปีมีผู้สำเร็จการศึกษาจบเปรียญ 9 น้อยมาก เมื่อเทียบกับจำนวนผู้เข้าสอบ

มีพระสงฆ์เปรียญ 8 บางรูป เพียรสอบเปรียญ 9 ซ้ำๆ ไม่น้อยกว่า 10 ปี แต่สอบไม่ผ่าน

เมื่อหมดความอุตสาหะก็ขออยู่แค่เปรียญ 8

สำหรับสามเณรหากสอบสำเร็จเปรียญ 9 ประโยค ก็จะได้รับพระบรมราชานุเคราะห์ เป็นนาคหลวง

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานอุปสมบทให้

เมื่อครั้งรัฐบาลนายสมัคร สุนทรเวช เป็นนายกรัฐมนตรี และนายชูศักดิ์ ศิรินิล เป็นรมต.ประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กำกับดูแลสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ

กองพุทธศาสนศึกษา ได้เตรียมเสนอร่างพ.ร.บ.การศึกษาวิชาพระพุทธศาสนา ปรับเกณฑ์เปรียบเทียบระดับการศึกษาใหม่ เท่าที่วางคร่าวๆ ในส่วนของผู้ที่สำเร็จการศึกษาภาษาบาลีนั้น

ผู้สำเร็จเปรียญธรรม 3 ประโยค เทียบเท่าม.ปลาย

จบเปรียญธรรม 6 ประโยค เทียบเท่าปริญญาตรี

เปรียญธรรม 8 ประโยค เทียบเท่าปริญญาโท

สำหรับ เปรียญธรรม 9 ประโยคเทียบเท่าระดับปริญญาเอก

แต่ก็แท้งเสียก่อน เพราะนายสมัครถูกศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าขาดคุณสมบัติเป็นนายกรัฐมนตรี
ที่มา...หนังสือพิมพ์ข่าวสด ศาลาวัด