หลวงปู่เสาร์ ธัมมจาโร วัดบูรพาเกิ้งใต้

" พระครูวุฒิธรรมาภิราม" หรือ "หลวงปู่เสาร์ ธัมมจาโร" อดีตเจ้าอาวาสวัดบูรพาเกิ้งใต้ ต.เกิ้ง อ.เมือง จ.มหาสารคาม เป็นพระเถระอีกรูปหนึ่งที่มีวัตรปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบเสมอต้นเสมอปลาย เป็นพระที่อยู่ในศรัทธาของพุทธศาสนิกชนชาวมหาสารคาม

ประวัติหลวงปู่เสาร์ ธัมมจาโร วัดบูรพาเกิ้งใต้
อัตโนประวัติ หลวงปู่เสาร์ เกิดในสกุล พณะชัย เมื่อปี 2467 ณ บ้านหนองไฮ อ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม โยมบิดา-มารดา ชื่อ นายออม และนางแทด พณะชัย ครอบครัวประกอบอาชีพทำไร่ทำนา ในช่วงวัยเยาว์ เรียนจบชั้นประถมศึกษาจากโรงเรียนในหมู่บ้าน ก็ออกช่วยงานครอบครัว ครั้นเมื่อโตเป็นหนุ่ม ด้วยความกตัญญูต่อบุพการี ท่านได้เดินทางไปทำงานที่เมืองหลวง หาเงินมาจุนเจือครอบครัว กระทั่งอายุย่าง 40 ปีเศษ ท่านเกิดความเบื่อหน่ายในการใช้ชีวิตทางโลก ตัดสินใจเข้าพิธีอุปสมบท ในปี พ.ศ.2508 ณ พัทธสีมาวัดบ้านขามป้อม ต.ขามป้อม อ.วาปีปทุม จ.มหาสารคาม โดยมีพระครูพิทักษ์สุนทรการ เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูวิจักษ์ถาวรคุณ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอาจารย์สมภพ สันตสีโล เป็นพระอนุสาวนาจารย์

หลังอุปสมบท ท่านได้อยู่จำพรรษาที่วัดบ้านเกิด มุ่งมั่นศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรม สามารถสอบได้นักธรรมชั้นตรี ต่อมาได้เดินทางมาจำพรรษาอยู่ที่วัดบูรพาเกิ้งใต้ ต.เกิ้ง อ.เมือง จ.มหาสารคาม และสามารถสอบได้นักธรรมชั้นโท-เอก ตามลำดับ กระทั่งเมื่อตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบูรพาเกิ้งใต้ว่างลง คณะสงฆ์ได้แต่งตั้งให้ท่านดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสในปี พ.ศ.2512

หลวงปู่เสาร์ ธัมมจาโร เป็นหัวแรงใหญ่ปฏิบัติหน้าที่อบรมสั่งสอนพระภิกษุ-สามเณร ทุ่มเทกำลังกายกำลังใจอุทิศตนสนองงานศึกษาสงฆ์อย่างเต็มที่ พระภิกษุ-สามเณรรูปใดตั้งใจเรียนท่าน จะบริจาคปัจจัยมอบให้เป็นทุนการศึกษาทุกปี หลวงปู่เสาร์ เป็นพระที่มีความขยันหมั่นเพียร ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ อยู่ในหลักของพระธรรมวินัยเสมอต้นเสมอปลาย ท่านชมชอบความสงัด หลังออกพรรษา ท่านจะออกท่องธุดงควัตร ไปตามป่าเขาแถบภาคอีสาน เพื่อแสวงหาความหลุดพ้นตามรอยพระตถาคต 

หลวงปู่เสาร์ เล่าให้ลูกศิษย์ฟังว่า ครั้งหนึ่งท่านเดินธุดงค์เข้าไปในเขตยึดครองของผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ ป่าดงมูล จ.กาฬสินธุ์ ด้วยความไม่รู้ ผู้ก่อการร้ายสงสัยว่าท่านเป็นคนของทางการปลอมตัวมา แต่ท่านก็มีสติที่มั่นคง แสดงความบริสุทธิ์ใจให้เห็น สุดท้ายท่านก็ถูกปล่อยตัวเดินทางกลับวัดโดยสวัสดิภาพ ด้วยวัตรปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ หลวงปู่เสาร์ เริ่มเป็นที่รู้จักของพุทธศาสนิกชนในเขตอำเภอเมืองอย่างรวดเร็ว แต่ละวันจะมีญาติโยมในพื้นที่ใกล้เคียงเดินทางมากราบนมัสการรับฟังธรรม ประพรมน้ำพระพุทธมนต์อย่างล้นหลาม สำหรับปัจจัยที่ได้รับจากญาติโยม ส่วนหนึ่งจะนำมาช่วยเหลือสังคมชุมชน 

หลวงปู่เสาร์ ธัมมจาโร จะเป็นผู้นำชาวบ้านช่วยกันพัฒนาหมู่บ้านควบคู่กับการพัฒนาวัด ไม่ว่าจะเป็นศาสนสถาน ศาสนวัตถุ สิ่งปลูกสร้างต่างๆ พร้อมกับปรับปรุงภายในบริเวณวัดให้มีแต่ความร่มรื่นสวยงาม ทำให้บริเวณวัดมีแต่ความสงบวิเวกเหมาะสมกับการเจริญภาวนายิ่งนัก หลักธรรมที่หลวงปู่เสาร์ พร่ำสอนญาติมาโดยตลอด ท่านจะเน้นให้รักษาศีล 5 ท่านบอกว่า ปุถุชนคนธรรมดายังมีกิเลสอยู่เพียงขอให้ยึดศีล 5 เป็นหลักในการดำเนินชีวิตก็พอ และอย่าประมาทจะทำอะไรลงไปขอให้มีสติ คิดถึงใบหน้าบิดา-มารดา ที่เลี้ยงดูเรามาด้วยความยากลำบากหากปฏิบัติตามนี้ รับรองชีวิตจะพานพบแต่ความสุขความเจริญ 

ลำดับงานปกครองสงฆ์ พ.ศ.2513 ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบูรพาเกิ้งใต้ ต.เกิ้ง อ.เมือง จ.มหาสารคาม พ.ศ.2536 ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะตำบลเกิ้ง พ.ศ.2537 เป็นพระอุปัชฌาย์

ลำดับสมณะศักดิ์ พ.ศ.2537 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าคณะตำบล ที่ พระครูวุฒิธรรมาภิราม ช่วงปัจฉิมวัย หลวงปู่เสาร์ อาพาธบ่อยครั้ง สุดท้าย มรณภาพลงอย่างสงบในปี พ.ศ.2548 สิริรวมอายุ 82 พรรษา 40 แม้ท่านจะละสังขารไปแล้ว แต่ความเลื่อมใสศรัทธาที่มีหลวงปู่เสาร์ ยังคงปรากฏอยู่จนถึงทุกวันนี้

คอลัมน์ อริยะโลกที่ 6 เชิด ขันตี ณ พล
ที่มา...หนังสือพิมพ์ข่าวสด