พระพุทธรูปวัดพลับ ปางบำเพ็ญทุกรกิริยา จ.จันทบุรี |
พระพุทธรูปปางบำเพ็ญทุกรกิริยา หรือเรียกทั่วไปว่า "ปางทรมาน" เป็นพระพุทธรูปเก่าแก่ ประดิษฐานในวิหารไม้ วัดพลับ ต.บางกะจะ อ.เมือง จ.จันทบุรี หล่อด้วยสำริดลงยาปิดทองคำเปลว
องค์พระพุทธรูปฯ มีขนาดหน้าตักกว้างประมาณ 120 เซนติเมตร สูงประ มาณ 2 เมตร สร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยา ภายหลังจากสร้างวัดพลับได้ราว 10 ปีเศษ มีอายุไล่เลี่ยกับพระประธานในพระอุโบสถ
พระพุทธรูปปางบำเพ็ญทุกรกิริยา ตั้งประดิษฐานบนแท่นปูน ติดหินอ่อน ภายในวิหารไม้ ที่สร้างด้วยไม้ตะเคียนทั้งหลัง มีขนาดกว้างประมาณ 8 เมตร ยาวประมาณ 8 เมตร สูงประมาณ 7 เมตร ฝาผนังสูงประมาณ 3.50 เมตร กับส่วนยอดจัตุรมุข 3.50 เมตร วิหารไม้แห่งนี้ ภายในมีภาพวาดพุทธประวัติ เป็นงานฝีมือของช่างท้องถิ่น แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า ภาพวาดสีบนฝาผนัง ชำรุดเกือบหมด เพราะกระเบื้อง หลังคาวิหารแตก ทำให้ฝนตกรั่วซึม ภาพวาดสีจึงลบเลือนเกือบหมด
กรมศิลปากรได้ปฏิสังขรณ์วิหารไม้ แห่งนี้ครั้งหนึ่ง ด้วยการเปลี่ยนกระเบื้องหลังคา บูรณะเมื่อเดือนเมษายน พ.ศ.2546 หลังจากประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน เมื่อ พ.ศ.2532 มีเรื่องราวความศักดิ์สิทธิ์ของ พระพุทธรูปปางบำเพ็ญทุกรกิริยา วัดพลับ หากใครที่มีความประสงค์จะบันทึกภาพพระพุทธรูปองค์นี้ ควรต้องจุดธูปบอกกล่าวเสียก่อน หาไม่แล้วจะไม่สามารถบันทึกภาพได้
วัดพลับ สร้างเมื่อปี พ.ศ.2300 มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ บันทึกว่า สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช เคยยกทัพมาพักแรมที่วัดพลับ ก่อนจะทุบหม้อข้าว หม้อแกง แล้วยกทัพเข้าตีเมืองจันทบูร ก่อนไปรบกับพม่า แล้วตั้งกรุงธนบุรี ในเวลาต่อมา
วัดพลับ ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ต.บางกะจะ อ.เมือง จ.จันทบุรี มีพื้นที่วัดรวม 34 ไร่ 1 งาน 48 ตารางวา วัดพลับ สร้างโดยชาวจีนแต้จิ๋ว ได้นิมนต์พระอาจารย์ทอง จากวัดแห่งหนึ่ง (ไม่ปรากฏชื่อ) อยู่ใกล้วัดโบสถ์พลอยแหวน ร่วมกับพระธุดงค์จากกรุงศรีอยุธยา ช่วยกันสร้าง เดิมชื่อวัดสุวรรณติมรุธาราม แปลว่า วัดพลับทอง ด้วยใกล้วัดมีต้นพลับอยู่จำนวนมาก ชาวบ้านทั่วไปจึงเรียกชื่อ วัดพลับ บ้างก็เรียกวัดพลับบางกะจะ เพราะวัดตั้งอยู่ใกล้ตลาดเก่าบางกะจะ
ปัจจุบัน พระสุธีปริยัติวิภูษิต (พร้อม กันตสีโล) ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาส วัดพลับ มีโบราณสถาน อาทิ เจดีย์กลางทราย ภายในบรรจุพระยอดธง, วิหารไม้, หอไตรกลางน้ำทรงไทย, พระปรางค์, หอสวดมนต์, สามส้าง เป็นเมรุไม้ เป็นต้น สำหรับเซียนพระหรือนักนิยมวัตถุมงคล หากเอ่ยนามวัดพลับ ล้วนแต่ต้องนึกถึง พระยอดธง กรุวัดพลับ ที่เป็นพระยอดธง ที่นักสะสมนิยมแสวงหา
พระพุทธรูปวัดพลับ ปางบำเพ็ญทุกรกิริยา จ.จันทบุรี มีเรื่องเล่าขานกันว่า พระยอดธง กรุวัดพลับ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงสักการะนำติดตัวเดินทัพไปกู้ชาติ และสามารถตั้งกรุงธนบุรีเป็นราชธานี ก่อนยกทัพ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้นำพระยอดธงบรรจุไว้ในเจดีย์กลางทราย (ก่อนชำรุดค้นพบพระยอดธงรุ่นกรุแตก) และก่อนที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จะเคลื่อนทัพไปตีเมืองจันทบูร (เขตตัวจังหวัดจันทบุรี) สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช กับไพร่พล จะได้รับการประพรมน้ำพระพุทธมนต์ และได้รับมอบพระยอดธง จากเจ้าอาวาสวัดพลับทุกนาย แล้วจึงประกาศ ทุบหม้อข้าว หม้อแกง...
วัดพลับ มีสระน้ำศักดิ์สิทธิ์ ตามราชประเพณีในพิธีบรมราชาภิเษกของพระมหากษัตริย์ราชวงศ์จักรีทุกพระองค์ คือ น้ำพระพุทธมนต์ สำหรับประกอบพระราชพิธี ได้จัดทำขึ้นในอุโบสถวัดพลับ
น้ำศักดิ์สิทธิ์ ประกอบด้วย 1.น้ำจากวัดสระแก้ว ต.พลอยแหวน อ.ท่าใหม่ จ.จันทบุรี 2.น้ำจากถ้ำพระนารายณ์ ต.คลองนารายณ์ อ.เมือง จ.จันทบุรี และ 3.น้ำจากสระภายในวัดพลับ ต.บางกะจะ อ.เมือง จ.จันทบุรี แล้วนำน้ำศักดิ์สิทธิ์ 3 แห่ง เข้าพิธีปลุกเสกภายในอุโบสถวัดพลับ ก่อนนำเข้าทูลเกล้าฯ ถวาย ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ที่ย้ายมารับราชการ ล้วนแต่เข้ามาที่วัดพลับ เพื่อกราบสักการะพระพุทธรูปปางบำเพ็ญทุกรกิริยา และแสวงหาพระยอดธง ไปบูชาประจำกาย เพื่อความเป็นสิริมงคล
จนเป็นที่กล่าวกันว่า ใครย้ายมาอยู่เมืองจันทบุรี แล้วยังไม่มาที่วัดพลับ ผู้นั้นยังมาไม่ถึงเมืองจันทบุรี
คอลัมน์ เดินสายไหว้พระพุทธ
สิงหะ อดุลยานนท์ ที่มา... ฉบับที่ 6722 ข่าวสดรายวัน
........................................................................