วัดราษฎร์บูรณะ (วัดช้างให้) จ.ปัตตานี

การหาเงินก็ง่าย ค้าขายก็คล่อง ผู้คนหน้าชื่นตาบาน ลูกหลานสนุกสนาน ผู้คนสัญจรไปไหนมาไหนเวลาไหนก็ได้ จนดึกจนดื่น ก็ยังได้ยินเสียงรถทุกชนิดวิ่งไปมา สถานบันเทิงที่ถือว่าเป็นแหล่งอบายมุขในพื้นที่ที่มีอิทธิพลต่อนักเที่ยวกลางคืน ทุกเพศทุกวัย ที่ไม่เคยสนใจโทษของการเที่ยวกลางคืน อันเป็นอบายมุขหนึ่งในหกตามพุทธวจนะแม้แต่น้อย หรือแม้กระทั่งโรคร้ายอย่างเอดส์ ที่กำลังระบาด และน่ากลัวที่สุดก็ไม่เคยทำให้นักท่องราตรีสะทกสะท้านแม้แต่น้อย บางหมู่บ้านมีร้านคาราโอเกะ แม้จะอยู่หน้าวัด ข้างวัด หลังวัด ก็ไม่เคยยี่หระ หรือนึกถึงหัวอกพระสงฆ์องค์เณรว่าจะรู้สึกรำคาญอย่างไรบ้าง พวกเล่นเปิดเสียงเบสหนักๆ ตลอดทั้งคืน

"สถานการณ์ช่วงนั้นถึงแม้จะเสี่ยงต่อโรคต่างๆ หรืออันตรายให้เครียดได้ง่าย แต่ไม่มีใครเครียด และคิดถอนตัวหนี เพียงแค่ปัญหาที่เป็นไปตามวิสัยปุถุชนคนธรรมดาสามัญ มีสนุก มีสุรา มีอบายมุข ตามประสาทั่วๆ ไป มาบัดนี้ ปี ๒๕๕๑ นับถอยไปปี ๒๕๔๗ สถานการณ์กลับเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว รถบัสคันใหญ่ๆ เสียงกระหึ่มเวลาเข้ามาในพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวตามโปรแกรมกลับเงียบสนิท  ร้านค้าทั้งขายอาหาร ขายของที่ระลึก แม่ค้าพ่อขายนั่งเหม่อมอง ร้านขายข้าวแกงอาหาร ทำไว้ตั้งแต่ย่ำรุ่งจนพลบค่ำ เหลือมากกว่าที่ขายไป เหตุการณ์เช่นนี้ค่อยๆ คืบคลานเข้ามาวันแล้ววันเล่า อาหารที่ทำเหลือทุกวัน ต้นทุนเริ่มหด รายได้เริ่มลด อารมณ์เริ่มหงุดหงิด เพราะทำแล้วไม่มีคนมากินมาซื้อ หม้อใส่แกงเริ่มหายไปทีละใบ ลดปริมาณภาชนะ และปริมาณอาหาร จนในที่สุดคว่ำหม้อปิดร้าน ปล่อยให้แผงรกร้างไปด้วยต้นหญ้าและเถาวัลย์เข้าปกคลุมพื้นที่แทนรอยเท้าของผู้มาเยือน" พระครูศรีจริยาภรณ์ กล่าว

พร้อมกันนี้พระครูศรีจริยาภรณ์ ยังบอกด้วยว่า เจ้าของแผงอาหาร แผงของที่ระลึก ต้องกลับหลังหันเดินเข้าสู่ป่าข้างบ้าน เพื่อถากถางนาสวนที่มีทั้งสวนยางพารา สวนผลไม้เล็กๆ น้อยๆ พอยังชีพ ในฐานะเกษตรกรโดยสัญชาติ แต่อนิจจา ทิ้งเงินตราไปกับร้านค้าเกือบหมดตัว หันกลับมายึดอาชีพเดิมได้ไม่นาน ความตายมาวนเวียนอยู่รอบๆ เรือกสวนไร่นาอย่างน่าสะพึงกลัว หวาดวิตกกังวล หันรีหันขวาง เงี่ยหูฟังเสียงมฤตยูจนนอนไม่หลับ กินไม่ได้ แต่ไม่ทำไม่มีกิน ใครจะช่วย ถ้าไม่ช่วยตัวเอง มฤตยูอยู่ใกล้ก็ต้องท้ามฤตยู ออกไปทำมาหากิน ยามดึกต่อกับยามอรุณรุ่ง ต้องออกไปกรีดยางพาราในสวน อาจอยู่ไกลบ้านบ้างใกล้บ้าง โดยมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คุ้มครองติดตัวไปด้วย เพื่อปกป้องและปลุกอารมณ์ให้กล้าหาญ เพื่อความอยู่รอดของคนในครอบครัว กลางวันดูแลสวนผลไม้ และสัตว์เลี้ยงไปตามประสา ส่วนบรรดาผู้รับราชการ และทำงานรับจ้างทั่วไป ก็ต้องออกจากบ้านตอนเช้า ด้วยใจที่กังวลวิตกครุ่นคิดอยู่ในใจตลอดว่าวันนี้จะได้กลับบ้านในสภาพปกติหรือไม่ ไม่สามารถรับประกันตัวเองได้ ไม่ไปก็ไม่มีกิน

ดังนั้นเมื่อสิ้นหวังกับความปลอดภัยในชีวิต ก็ต้องพึ่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทุกประเภท แล้วแต่จะสรรหามาได้ จะด้วยวิธีรับแจกที่มีผู้แสดงเมตตานำมาแจกกันเป็นลังๆ หรือวิ่งไปหาเช่าตามวัดต่างๆ ที่ตนเชื่อว่าศักดิ์สิทธิ์ มาขึ้นคอไว้เป็นหลักประกันชีวิตที่หาง่ายที่สุดและดีที่สุด ตามความคิดในสถานการณ์เช่นนี้ ความหวาดกลัววิตกเข้ามาครอบงำทุกชีวิตอย่างช้าๆ มันเป็นเงามฤตยูดำมืดที่ปกคลุมมายังทุกชีวิต ผู้ที่คิดเที่ยวกลางคืน สถานบันเทิง นั่งแหกปากร้องเพลงในสถานคาราโอเกะ ค่อยๆ เงียบลง และปิดตัวลงในที่สุด ก็อยู่ไม่รอด เพราะไม่มีคนเข้าและนั่งดริงก์ เหลือเฉพาะในเขตเมืองและสถานที่ใหญ่ๆ ที่มีการคุ้มกันความปลอดภัยไว้สูง แต่บางจุดก็ไม่วายมฤตยูยังมาเยี่ยมเยือนอยู่บ่อยๆ บางชีวิตตกงานจากสถานบันเทิง ต้องระหกระเหินกลับบ้านเกิดต่างบ้านต่างถิ่น พระเณรที่เคยต้องทนกับเสียงแหกปากร้องของนักเที่ยว ก็ไม่ต้องทนกับมันอีกต่อไป จะได้จำวัดได้เต็มอิ่มซะที ตามทฤษฎีของความสุข ที่สามารถหนีห่างจากอบายมุขได้ แต่มันไม่ใช่กลับกลายเป็นหนีเสือปะจระเข้ การอดทนต่อเสียงหนวกหู ไม่ได้หลับไม่ได้นอน กลับมาต้องอดหลับอดนอน เพราะมฤตยูมายืนแยกเขี้ยวยิงฟันอยู่ข้างกำแพงวัด และหน้ากุฏิ หากเผลอและวางใจเมื่อไร เมื่อนั้นก็ถูกมฤตยูเชิญไปพบท่านท้าวยมบาลทันที ชาวบ้านออกไปทำมาหากิน ออกไปแล้วไม่ได้กลับเข้าบ้าน กลับต้องไปนอนอย่างถาวรที่วัด พระภิกษุสามเณร ออกบิณฑบาตแล้วกลับเข้าวัดด้วยรถโรงพยาบาล หรือไม่ก็มีทหารและหน่วยรักษาความปลอดภัยเดินคุมตั้งแต่ออกจากวัดและกลับเข้าวัด เสมือนนักโทษหรือ บุคคลระดับวีไอพี ที่ต้องมีบอดี้การ์ดตามปกป้องตลอดเส้นทาง

ทั้งนี้พระครูศรีจริยาภรณ์ พูดทิ้งท้ายไว้อย่างน่าคิดว่า "ความสุขอยู่ไหน มันหายไปเมื่อไร ความปลอดภัยไปไหน มันหนีไปเมื่อไร ความอิสรเสรีในการดำรงชีพ ถูกใครริดรอน และเอามันไป เสรีภาพในชีวิต ความเชื่อความศรัทธาความรัก ถูกทำลายไปสิ้น มันมาอย่างรวดเร็ว จนไม่มีใครคาดคิด มันทำลายทุกสิ่งทุกอย่าง ทำลายแม้กระทั่งไมตรีจิตแห่งความเอื้อเฟื้ออาทรแลกเปลี่ยนช่วยเหลือหมดไปจากวิถีชีวิตของผู้บริสุทธิ์ในพื้นที่ การอยู่ร่วมกัน การทำกิจกรรมร่วมกันของผู้คนถูกตัดขาด เหมือนห่วงข้อของโซ่ถูกตัดให้ขาดจากกัน สิ้นความสัมพันธ์สิ้นความรัก สิ้นเสียงหัวเราะของผู้คนที่พูดต่างภาษา แต่เสียงหัวเราะนั้นมันไม่ได้บ่งบอกภาษา และความต่าง แต่มันไม่มีเสียแล้ว จากผู้คนที่นี่ ที่ต่างศาสนิกชนกัน ไม่ใช่เฉพาะเสียงหัวเราะเท่านั้นที่สิ้นไป แต่เสียงแห่งความเชื่อความศรัทธาที่แสดงออกในรูปของการบูชาหลวงพ่อทวดสิ่งศักดิ์สิทธิ์แห่งวัดช้างให้ก็ถูกทำให้เงียบพร้อมกลิ่นดินประสิวที่เคยฟุ้งกระจายปกคลุมทั่วบริเวณวัดช้างให้ บัดนี้สิ้นเสียงและกลิ่นประทัดในทางพฤตินัยอย่างสิ้นเชิงไปแล้ว" 

"เรื่อง- ภาพ : ไตรเทพ ไกรงู"