หลวงพ่อศาสดา วัดสุวรรณาราม(วัดทอง) กรุงเทพฯ

ประวัติหลวงพ่อศาสดา วัดสุวรรณาราม กรุงเทพฯ "วัดสุวรรณารามราชวรวิหาร" หรือชื่อเดิมว่า "วัดทอง" ถือเป็นวัดสำคัญอีกแห่งหนึ่งของกรุงเทพฯ ความเก่าแก่ของวัดทองนี้นับอายุไปได้ถึงปลายสมัยอยุธยา และต่อมาในสมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชได้ทรงใช้บริเวณวัดแห่งนี้เป็นลานประหารชีวิตเชลยพม่า แต่ในสมัยรัตนโกสินทร์ เป็นสมัยที่วัดทองได้เปลี่ยนรูปโฉมไปมาก พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้ทรงบูรณปฏิสังขรณ์วัดขึ้นใหม่แทบทั้งหมด และพระราชทานนามให้ใหม่ว่า "วัดสุวรรณาราม" ปัจจุบันวัดสุวรรณาราม ตั้งอยู่ที่ 33 ซอยจรัญสนิทวงศ์ 32 แขวงบางขุนนนท์ เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ

พระอารามหลวงแห่งนี้ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ คือ "หลวงพ่อศาสดา" พระพุทธรูปหล่อสมัยสุโขทัย ปางมารวิชัย พระประธานของพระอุโบสถ ที่ชาวบ้านให้ความเคารพศรัทธากันมาก การสร้างหลวงพ่อศาสดา พระประธานในพระอุโบสถวัดสุวรรณาราม มีปรากฏเรื่องเกี่ยวกับการสร้างเป็น 2 นัย คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานไว้ว่า พระพุทธรูปองค์นี้ไม่ปรากฏเรื่องราว แต่พิจารณาจากลักษณะแล้วเห็นว่าเป็นฝีมือเดียวกับช่างที่หล่อพระศรีศากยมุนี ซึ่งอัญเชิญมาจากเมืองสุโขทัยครั้งแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหา ราช จึงทรงเห็นว่าคงจะเชิญพระศาสดามาในคราวเดียวกัน ส่วนหนังสือประวัติวัดสุวรรณาราม กล่าวว่า พระศาสดาองค์นี้ไม่ปรากฏนามผู้สร้าง และสร้างในสมัยใด สันนิษฐานว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช คงจะทรงหล่อขึ้น เพื่อเป็นพระประธานในพระอุโบสถ เมื่อคราวทรงปฏิสังขรณ์วัดสุวรรณารามขึ้นใหม่โดยพระพุทธรูปองค์นี้ไม่ปรากฏนามเฉพาะ มีเพียงชื่อที่ชาวบ้านเรียกกันทั่วไปว่า "พระศาสดา"

หลวงพ่อศาสดา มีคนมากราบไหว้นมัสการหรือบนบานศาลกล่าว โดยเฉพาะเรื่องเกี่ยวกับเกณฑ์ทหาร มิให้ถูกจับได้ใบแดง ต้องไปเกณฑ์ทหาร นิยมแก้บนด้วยการวิ่งม้า แต่ไม่ได้ใช้ม้าจริงๆ เพียงแค่ใช้คนวิ่งและมีผ้าขาวม้าเป็นสัญลักษณ์แทนม้าเท่านั้น ทั้งนี้ ประเพณีการแก้บนเช่นนี้ ยังมีสืบทอดมาจนปัจจุบัน มีเรื่องเล่าขานกันว่า "หลวงพ่อศาสดา" โปรดการวิ่งม้าเป็นอย่างยิ่ง มีคนมาบนบานศาลกล่าวเรื่องของการงานและการค้าขาย เมื่อสำเร็จผล ได้ฝันว่า มีพราหมณ์ท่านหนึ่งมาบอกว่าให้แก้บนด้วยการวิ่งม้า กลายเป็นที่มาของการวิ่งม้าแก้บนที่วัดแห่งนี้ นอกจากนี้ ยังมีเรื่องเล่าอีกว่า มีคนมาวิ่งม้าแก้บน แต่แกล้งวิ่งม้าหลอกๆ ไม่ยอมวิ่งจริงๆ แต่ดำเนินไปได้เพียงสักครู่เท่านั้น ทันใดนั้น ได้มีมือขนาดยักษ์มาเขกหัวทั้งๆ ที่บริเวณนั้นไม่มีใครเลย นับแต่นั้นมา ทำให้หลายคนไม่กล้าวิ่งม้าหลอกๆ แก้บนที่วัดแห่งนี้อีก วิ่งม้าแก้บน เป็นคติความเชื่อที่สืบทอดกันมาของชาวบ้านบุ ชุมชนในบริเวณวัดสุวรรณาราม อันเกิดจากความเคารพศรัทธาที่มีต่อหลวงพ่อศาสดา ในอดีตการแก้บนวิ่งด้วยม้าก้านกล้วย แต่ปัจจุบันเปลี่ยนมาใช้ผ้าขาวม้าแทน

การบนวิ่งม้าที่วัดแห่งนี้ ส่วนใหญ่เป็นการบนบาน เพื่อไม่ให้ถูกเกณฑ์ทหาร ตลอดจนบนให้ประสบความสำเร็จในด้านอื่นๆ โดยมีข้อห้ามมิให้พูดคำว่า "ขอ" เป็นอันขาด การแก้บนจะทำที่ใบเสมาแรกทางด้านหน้าของพระอุโบสถ เพราะตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ตรงกับหลวงพ่อศาสดาพอดี ก่อนที่จะทำการวิ่งม้าแก้บน จะต้องนำผ้าขาว ม้ามาวางหน้าใบเสมาและต้องขมวดปมให้เรียบร้อย ผ้าขาวม้าผืนเล็ก-ใหญ่ ตามขนาดตัวในการวิ่งม้าแก้บน จะต้องวิ่ง 3 รอบขึ้นไป และต้องร้องเสียงม้าไปพร้อมกันด้วย เมื่อวิ่งเสร็จนำผ้าขาวม้ามาวางกับพื้นตรงหน้าใบเสมาใบแรกแล้วกราบลาเป็นอันเสร็จพิธี ปัจจุบัน วัดสุวรรณาราม มีการบริการให้เยาวชนในชุมชนวิ่งม้าแก้บนแทนผู้บนบานด้วย