ชั่วโมงเซียนเต้สระบุรี-CLOSE UP พระปลอม! สิ่งที่ควบคู่กับวงการพระเครื่องมาตั้งแต่แรกเริ่มนอกเหนือจากเซียนพระแล้วนั้น คงจะหลีกหนีสิ่งนี้ไปไม่ได้นั่นคือ "พระปลอม" จวบจนปัจจุบันจำนวนพระปลอมเพิ่มขึ้นหลายเท่าทวีคูณ จนมากกว่าจำนวนพระแท้นับพันนับหมื่นเท่า จนเรียกได้ว่าการหาพระแท้ในวงการนักสะสมนั้นยากยิ่งกว่างมเข็มในมหาสมุทรเลย ชั่วโมงเซียนเต้สระบุรี-CLOSE UP พระปลอม! : พระปลอมในอดีตที่ผ่านมามักเกิดขึ้นโดยการอุปโลกน์พระพิมพ์อื่นๆขึ้นมาให้คนหลงเชื่อว่าเป็นเรื่องจริง เช่น พระสมเด็จที่มีเรือแจวอยู่เป็นส่วนประกอบ ในวงการพระนั้นเรียกว่า "สมเด็จแจวเรือจ้าง" ซึ่งมีตำนานอ้างว่า เป็นรูปสมเด็จพระพุฒาจารย์โต พรหมรังสี กับลูกศิษย์กำลังพายเรือบิณฑบาต หรืออีกแบบหนึ่งเป็นพระสมเด็จที่ด้านหลังมีก้างปลาติดอยู่ วงการพระเรียกว่า "สมเด็จหลังก้างปลา" ซึ่งก็มีตำนานกล่าวไว้อีกว่า เมื่อสมเด็จโตฉันอาหารเสร็จแล้ว ก็ได้นำเศษก้างปลาที่เหลือมาติดไว้ด้านหลังองค์พระ ซึ่งเรื่องเหล่านี้ยังมีอีกมากมายหลายเรื่องซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นการแต่งขึ้นมาทั้งหมด เพื่อเป็นการเสริมให้พระที่ผลิตขึ้นมาใหม่นั้นมีราคาและเป็นที่ต้องการ

ในยุคต่อมาวงการพระเริ่มมีการจับกลุ่มแลกเปลี่ยน มีสนามพระเกิดขึ้น พระเครื่องมีความสวยงาม พุทธคุณโด่งดังเริ่มเป็นที่รู้จักของนักสะสมมากขึ้น จึงเกิดการเลียนแบบพระเครื่องเหล่านั้นกันมากขึ้น โดยการแกะแม่พิมพ์พระเครื่องดังๆ เหล่านั้นขึ้นมาใหม่ แล้วผลิตออกมาเพื่อหลอกนักสะสมที่รู้เท่าไม่ถึงการณ์ ว่ามีพระปลอมประเภทนี้แล้ว เราจะสังเกตได้ง่ายเนื่องจากพระปลอมเหล่านี้ จะมีรูปแบบแตกต่างจากพระแท้อย่างเห็นได้ชัด เนื่องจากผู้ผลิตแกะแม่พิมพ์พระปลอมขึ้นมาใหม่หมดดังนั้นหนังสือพระเครื่องในยุคแรก จึงเริ่มมีการเผยแพร่ตำหนิ จุดตาย ของพระเครื่องแบบต่างๆ อย่างหยาบๆ ก็สามารถแยกพระแท้กับพระปลอมได้เป็นอย่างดี (มาในปัจจุบันพระปลอมยุคนี้เนื้อหาได้เก่าพอสมควรแล้ว ผู้ที่ชอบพระเครื่องเนื้อจัดๆ สมควรระวัง) เมื่อพระปลอมยุคแรกเริ่มไม่ได้ผลในการหลอกลวงแล้วผู้ผลิตหัวใสเหล่านั้นจึงคิดนำพระแท้ๆ มาถอดแบบแม่พิมพ์ ทำพิมพ์พระปลอมออกมามีรูปแบบตำหนิได้อย่างใกล้เคียงพระแท้มาก (ก็เล่นเอาพระแท้มาถอดพิมพ์ก็เหมือนนะสิ) ส่วนเหรียญคณาจารย์ก็ทำเป็นแบบหล่อขึ้นมา ไม่ได้ปั๊มเหมือนของแท้ ทำให้บรรดานักสะสมที่ยึดตำหนิทั้งหลายโดยมิได้ดูรายละเอียดอื่นๆ ถึงกับเสียสตางค์กันอย่างทั่วหน้า ถือได้ว่าพระปลอมในยุคนี้เป็นการเปิดศักราชการปลอมพระยุคใหม่ที่ทำให้เซียนพระต้องปรับตัวกันอย่างรุนแรง

แต่ข้อเสียของการถอดแบบแม่พิมพ์พระปลอมในยุคแรกนั้นก็ยังสามารถแยกแยะพระปลอมกับพระแท้ได้ไม่ยากเกินความสามารถของนักสะสมเพราะว่าวัสดุที่นำมาถ่ายแบบพิมพ์นั้น ยังไม่มีคุณภาพที่ดี รายละเอียดต่างๆ ที่ถอดออกมาจึงขาดความชัดเจน เมื่อปั๊มเป็นพระปลอมแล้ว ตำหนิจุดตายที่ปรากฏในพระปลอมจึงไม่คมชัด ติดเห็นบ้าง ไม่เห็นบ้าง ไม่ยากที่จะแยกแยะ ต่อมาเมื่อมีการพัฒนาการใช้วัสดุการถอดพิมพ์ที่มีคุณภาพมากขึ้นตำหนิความคมชัดของจุดตายต่างๆ ของพระปลอมจึงใกล้เคียงกับของแท้เป็นอย่างมาก เรียกได้ว่าถ้าไม่เคยเห็นพระแท้ เป็นแบบอย่างจนจำได้ติดตาขึ้นใจแล้ว มีโอกาสที่จะพลาดได้เสมอ ถ้าเพียงแค่ยึดภาพจากในตำรา เหล่าบรรดาเซียนพระทั้งหลายที่มีความชำนาญนอกจากจะดูตำหนิ จุดตาย ที่ถูกต้องชัดเจนแล้วนั้น ยังต้องจำลักษณะของเนื้อหา ผิวพรรณของพระ รวมถึงด้านหลังขององค์พระแบบต่างๆ ด้วยว่ามักจะเป็นเช่นไร อาทิ พระหลวงพ่อโต กรุบางกระทิงอยุธยา ด้านหลังมักปรากฏรอยปาด และมีรอยเม็ดกรวดครูดกับเนื้อปรากฏให้เห็น หรือพระท่ามะปรางค์ กรุวัดสะตือ พิษณุโลก ด้านหลังมักเป็นแอ่ง เป็นที่สังเกตได้อย่างชัดเจน หรือพระชินราชใบเสมา กรุวัดใหญ่พิษณุโลก ด้านหลังมักปรากฏเป็นลายผ้า แบบยับไปมา

นอกจากนี้แล้วนักประดิษฐ์พระปลอมทั้งหลายอัพเกรดพระปลอมให้ได้ใกล้เคียงพระแท้ขึ้นไปอีก ด้วยการศึกษาและพยายามทำด้านหลังให้ใกล้เคียงกับด้านหน้าให้มากที่สุด จวบจนในปัจจุบัน พระปลอมที่ฝีมือเฉียบขาดนั้น ได้มีการถอดพิมพ์ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง จากพระแท้เพื่อให้พระปลอมที่ผลิตขึ้นมานั้นมีรูปแบบทั้งด้านหน้า และด้านหลังมีความเหมือนของแท้มากที่สุด 

พระปลอมเหล่านี้ถือได้ว่าเป็นสุดยอดเทคโนโลยีก๊อบปี้ในวงการพระแต่ก็จะมีข้อแตกต่างให้ผู้ชำนาญการได้สังเกตอีกนั่นก็คือ พระแท้นั้นมักจะเกิดจากแม่พิมพ์ด้านหน้าตัวเดียว (ไม่รวมเหรียญ หรือพระสองหน้า) แต่พระเก๊ชุดเหล่านี้เกิดจากแม่พิมพ์ ๒ หน้า (ด้านหน้า และด้านหลัง) ผลต่างก็คือด้านข้างของพระแท้กับพระปลอม จึงมีความแตกต่างให้เห็นคือของปลอมมักปรากฏให้เห็นรอยประกบของแม่พิมพ์ด้านหน้าและด้านหลัง ส่วนของแท้นั้นมักเป็นรอยตัดตามธรรมชาติ หรือรอยเนื้อเกิน ปีกนอก ที่มีความเป็นธรรมชาติให้เห็น ที่กล่าวมานั้นเป็นขั้นตอนการพัฒนาการผลิตพระปลอมจากอดีตจนปัจจุบันส่วนอนาคตนั้นไม่สามารถคาดเดาได้ เพราะฉะนั้นพระแท้ในแต่ละชนิด แต่ละแบบในปัจจุบันนี้ ผู้มีความชำนาญอย่างจริงแท้เขาจะต้องพิจารณาองค์ประกอบดังต่อไปนี้ จึงจะระบุว่าพระนั้นๆ เป็นของแท้จริงๆ

๑.แม่พิมพ์ด้านหน้า ถูกต้อง 

๒.ลักษณะด้านหลังถูกต้อง

๓.ลักษณะด้านข้างถูกต้อง

๔.ลักษณะการตัดแต่งกรรมวิธีผลิต ถูกต้อง 

๕.ขนาดถูกต้อง

๖.เนื้อหาถูกต้อง

๗.ผิวพรรณธรรมชาติที่ปรากฏ เช่น คราบกรุ สนิม ออกไซด์ ขี้เบ้า ฯลฯ

จะเห็นได้ว่าการพิจารณาพระแท้จริงๆ นั้นมีรูปแบบรายละเอียดที่มากและต้องใช้การสังเกตและจำจากแท้จริง ดังนั้นหากท่านมีโอกาสจับต้องพระแท้ๆ แล้วจงระลึกถึงข้อที่น่าสังเกต และจดจำทั้ง ๗ ข้อนี้ไว้ในโอกาสข้างหน้า ท่านก็จะสามารถแยกแยะพระแท้พระปลอมได้อย่างแน่นอน ที่มาหนังสือพิมพ์คมชัดลึก
-------------------------------------------------------------------------------------------