หลวงพ่อคุ้ม วัดบางแตน จ.ปราจีนบุรี

หลวงพ่อคุ้ม วัดบางแตน ต.บางแตน อ.บ้านสร้าง จ.ปราจีนบุรี เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์โบราณ ปางมารวิชัย สร้างขึ้นสมัยพระเจ้าอยู่อู่ทอง เป็นเนื้อหินศิลาแกะสลักทั้งองค์ มีหน้าตักกว้าง 79 นิ้ว

ประวัติหลวงพ่อคุ้ม วัดบางแตน ได้มีพ่อค้าเกวียนนำมากจากวัดเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี เพื่อจะนำไปที่จังหวัดจันทบุรี โดยมีหลวงตาแก่ขอบิณฑบาตให้ไว้ ณ ตรงนี้ เป็นพระพุทธรูปที่สามารถแยกร่างชิ้นส่วนได้ถึง 16 ชิ้น ก่อนที่ชาวบ้านจะจ้างช่างหล่อปูนทับเท่ากับองค์ที่เห็นในปัจจุบัน หลวงพ่อคุ้ม วัดบางแตน นับเป็นพระพุทธรูปที่มีความศักดิ์สิทธิ์ มีปาฏิหาริย์และปรากฎการณ์ที่เล่าขานกันมานานหลายชั่วอายุคน และยังเป็นที่พึ่งทางใจเคารพนับถือของชาวบ้านในพื้นที่ปราจีนบุรี ที่ให้ความเลื่อมใสศรัทธาเป็นอย่างมาก ความเชื่อในความศักดิ์สิทธ์ของ หลวงพ่อคุ้ม มีหลากหลายเรื่องราวที่มีผู้ประสบกับตัวเอง ได้นำมาบอกเล่ากันจากปากต่อปาก จนกลายเป็นคำร่ำลือถึงความศักดิ์สิทธิ์ของหลวงพ่อคุ้ม ว่าครั้งหนึ่ง มีทหารที่หนีตายมาจากสงครามได้หลบเข้าไปอยู่ในอุโบสถ และอธิษบานขอให้หลวงพ่อคุ้ม ช่วยชีวิตเลยรอดตาย ครั้นเมื่อมีชาวบ้านที่อยากเป็นทหารหรือรับราชการทหาร ก็เดินทางมากราบไหว้บนบาน อธิษฐานกับหลวงพ่อคุ้มให้ช่วย ปรากฏว่าทุกคนได้รับผลสำเร็จดังที่ตั้งใจและสมความปรารถนาทุกราย ส่วนของที่จะนำมาแก้บนหลวงพ่อคุ้ม ส่วนใหญ่จะได้นำมหรสพลิเกหรือคณะละครมาจัดแสดงแก้บน ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นที่โปรดปรานของหลวงพ่อคุ้ม เหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ประชาชน ที่เคยประสบผล ได้เล่าขานสู่กันฟังต่อไป ยิ่งสร้างความศรัทธาให้กับหลวงพ่อคุ้ม ชาวบ้านยังมีความเชื่อในเรื่องการเดินทางให้ปลอดภัย จะต้องมาบนบานหลวงพ่อคุ้ม พระพุทธรูปประธานของวัดบางแตน เรื่องราวของหลวงพ่อคุ้มกับชาวบ้านบางแตน จึงกลายเป็นวคมผูกพันอยู่คู่ชุมชนตราบจนทุกวันนี้

"วัดบางแตน" สร้างขึ้นปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา เดิมชื่อ "วัดสีลาดสัดทาทำ" ตั้งอยู่บนเนื้อที่ 31 ไร่ 3 งาน 86 ตารางวา สมัยเมื่อสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรณานวโรรส สมเด็จพระสังฆราชเจ้า เสด็จตรวจการคณะสงฆ์มณฑลปราจีนบุรี ทรงมีรับสั่งให้ใช้ชื่อวัดตำบลที่ตั้งวัดอยู่ จึงเรียกว่าวัดบางแตน นับแต่บัดนั้นเป็นต้นมา วัดแห่งนี้มีความสำคัญทางประวัติศาสต์ คือ เคยเป็นสถานที่ประทับพักแรมของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ตั้งแต่เสด็จประพาสมณฑลปราจีนบุรี ร.ศ.127 ตรงกับวันที่ 15 ธันวาคม 2451 วัดแห่งนี้มีพระพุทธรูปสำคัญ คือ หลวงพ่อคุ้ม เป็นพระพุทธรูปศิลา วัดบางแตนมีชาวบ้านทั้งหมด 4 คนที่บริจาคที่ดินในการสร้างวัด คือ 1.ปู่สี 2.ปู่โพธิ์ 3.ปู่ทับ และ 4.ปู่สา ส่วนผู้สร้างวัด คือ ขุนบวร

วัดบางแตนได้พัฒนามาอย่างต่อเนื่อง เป็นระเบียบเรียบร้อย สงบ ร่มรื่น อยู่ติดกับริมแม่น้ำปราจีนบุรี ปัจจุบัน พระครูโกศลถาวรกิจ ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดบ้านแตนและเจ้าคณะตำบลบางแตน ภายในวัดมีสถานที่ไว้ศึกษาเกี่ยวกับความเป็นมาของวัด ต้นโพธิ์คู่อายุหลายร้อยปี ที่เคยตั้งเป็นที่ประดิษฐ์ฐานของหลวงพ่อคุ้ม ก่อนที่จะย้ายไปในอุโบสถ ป้ายแสดงหลักฐานและประวัติความเป็นมาของวัด และศาลาประดิษฐ์ฐานพระบรมรูปรัชกาลที่ 5 วัดบางแตน ยังได้รับการประกาศให้เป็นวัดพัฒนาตัวอย่างดีเด่นอีกแห่งหนึ่งของอำเภอบ้าน สร้าง และยังมีสถานที่ตั้งพลับพลาที่ประทับ ร.5 เมื่อคราวเสด็จพระราชดำเนินหัวเมืองปราจีนบุรี นอกจากนี้ ยังมีพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านที่เก็บรักษาสิ่งของเครื่องใช้ ถ้วยชาม ตะเกียงเจ้าพายุ เรือบิณฑบาตรพระราชทาน เป็นต้น และในยามเย็นสามารถชมวิวทิวทัศน์ริมฝั่งแม่น้ำบางปะกง สัมผัสความสงบร่มเย็นของพรรณไม้นานาชนิดที่ปลูกไว้ภายในบริเวณวัด
คอลัมน์ เดินสายไหว้พระพุทธ
ไพโรจน์ เกล็ดเงิน
ที่มาหนังสือพิมพ์ข่าวสด