วันที่ 14 เมษายนของทุกปีถูกกำหนดให้เป็นวันครอบครัว หลังจากวันผู้สูงอายุได้ผ่านไป วันครอบครัว 14เมษายนจึงถือว่าเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งที่ทุกท่านควรหันมาทบทวนและ ไตร่ตรองสร้างบรรยากาศภายในครอบครัวให้เกิดความรักความอบอุ่นและความสุขให้ มากที่สุด ทุกวันนี้เราต้องการให้สถาบันครอบครัวเป็นจุดเริ่มต้นของคุณภาพชีวิตของผู้ คน ครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุขเมื่อใดแล้วก็ถือว่าเป็นความเข้มแข็งของชุมชน หมู่บ้าน สังคมเกิดได้แล้ว

แต่ตราบใดที่ครอบครัวอยู่อย่างมี ความทุกข์ อยู่อย่างสับสนวุ่นวายแล้วก็อย่าหวังเลยว่าคุณภาพชีวิตของผู้คนในชุมชน หมู่บ้าน ท้องถิ่นจะดีขึ้นมา ดังนั้นครอบครัวจึงถือว่าเป็นหัวใจสำคัญอย่างยิ่งที่จะสร้างสังคมให้เป็นไป ในทิศทางใด

ครอบครัวประกอบด้วยพ่อ แม่ ลูก ก็กลายเป็นสถาบันครอบครัวได้แล้วอาจจะมีญาติพี่น้อง ปู่ ย่า ตา ยาย พี่ ป้า น้า อา หลาน เหลน เข้าไปด้วยก็เป็นปกติของสังคมไทย ที่ผ่านมาวิถีชีวิตของคนไทยมักอยู่กันเป็นครอบครัวใหญ่ อยู่รวมกันเป็นหมู่บ้านหรือชุมชน จะแยกย้ายไปอยู่อย่างมีอิสระนั้นมีน้อย ต่อมาระยะหลังวิถีชีวิตของผู้คนได้เปลี่ยนไป การมีครอบครัวอย่างโดดเดี่ยวได้มีเพิ่มมากขึ้น

การใช้ชีวิตอย่าง อิสระของครอบครัวก็มากขึ้น ถ้ามองในแง่หนึ่งก็เป็นความสุขและหลีกหนีความวุ่นวายของความเป็นญาติพี่น้อง แต่ถ้ามองในมุมหนึ่งกลับกลายเป็น "ปัญหา" ในสังคมไทยเพราะเมื่อเกิดปัญหาขึ้นมาภายในครอบครัว นับตั้งแต่ความขัดแย้งเกิดขึ้นภายในครอบครัว ความล้มเหลวในการดำเนินชีวิตภายในครอบครัว สมาชิกในครอบครัวมักหาทางเลือกและทางออกในทางที่รุนแรงเพราะขาดที่พึ่งที่ ปรึกษาและขาดคนให้กำลังใจ กว่าคนอื่นจะรู้และเข้าใจยื่นมือเข้าไปให้ความช่วยเหลือก็สายเสียแล้ว จึงกลายเป็นข่าวอาชญากรรมที่เกิดขึ้นภายในครอบครัวจนสร้างความสะเทือนใจให้ กับผู้คนในสังคมไทยครั้งแล้วครั้งเล่า

ครอบครัวที่เกิดขึ้นจากผู้ที่มีความเป็นพ่อและเป็นแม่ช่วยกันสร้างสรรค์ปั้นแต่ง นี้เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างบรรยากาศของความเป็นครอบครัวซึ่งถือว่าเป็น สถาบันแรกของสังคม เมื่อมีทายาทขึ้นมาก็ถือว่าสถาบันครอบครัวนั้นสมบูรณ์แบบ แต่ความสุขและความบริบูรณ์จะเกิดขึ้นหรือไม่นั้นเป็นสิ่งที่จะต้องนำมา พิจารณาไตร่ตรองว่าองค์ประกอบเช่นใดจึงจะทำให้ "ครอบครัวเข้มแข็ง" ซึ่งจำเป็นต้องมีองค์ประกอบดังนี้

ประการที่หนึ่ง ครอบครัวที่จะเข้มแข็งจะต้องมีปัจจัยสี่คืออาหาร เครื่องนุ่งห่ม ยารักษาโรคและที่อยู่อาศัยที่เพียงพอ ถ้าไม่มีสิ่งดังกล่าวไว้รองรับเลยก็จะพบว่ามีปัญหาต่างๆ ตามมาเป็นจำนวนมาก บางครั้งจนถึงการหย่าร้างครอบครัวแตกแยกก็มี จึงทำให้เด็กที่เกิดขึ้นมากลายเป็น "เด็กครอบครัวแตกแยก" ขาดความรักความอบอุ่นไป ปัญหาต่างๆ ก็จะต้องติดตามมาอย่างไม่มีทางหลีกเลี่ยงได้ ดังนั้น การพิจารณาถึงความพร้อมทางด้านปัจจัยสี่จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการที่จะมี ครอบครัวนอกจากมีความรักและความเข้าใจซึ่งกันและกัน

ประการที่สอง ครอบครัวที่จะเข้มแข็งจะต้องมีคุณธรรมและจริยธรรมที่ดีงาม นับตั้งแต่ผู้คนในครอบ ครัวไม่เกี่ยวข้องกับบุหรี่ สุรา ยาเสพติด อบายมุข การพนัน การประพฤติผิดทางเพศ มีธรรมะครองใจนับตั้งแต่มีขันติ มีโสรัจจะ มีหิริ มีโอตตัปปะ มีวิริยะ มีสัมมาอาชีพและมีธรรมะตามลำดับขั้นต่างๆ ที่สามารถปฏิบัติตามภูมิความสามารถได้ เป็นผู้มีศีลห้าครองใจ ธรรมะจึงมีความสำคัญต่อผู้ที่จะครองเรือนเพราะสังคมไทยย่อมเติบโตขึ้นมากับ หลักธรรมทางศาสนา

ประการ ที่สาม ครอบครัวที่จะเข้มแข็งจะต้องมีสมาชิกที่มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง การที่มีสุขภาพที่ดีย่อมบ่งบอกถึงความสุขที่จะเกิดขึ้นในอนาคต แต่ในทางตรงกันข้ามสมาชิกในครอบครัวล้วนเจ็บไข้ได้ป่วย แข่งขันกันเป็นโรคชนิดต่างๆ นานา จนจำเป็นต้องไปรักษาพยาบาลไม่เป็นอันทำมาหาเลี้ยงชีวิต ทำให้ชีวิตลุ่มๆ ดอนๆ ดังนั้น ครอบครัวจะเข้มแข็งก็ต้องเริ่มที่สมาชิกนั้นมีสุขภาพที่ดี ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ

ประการที่สี่ ครอบครัวที่เข้มแข็งจะต้องมีสมาชิกที่มีวุฒิภาวะของการดำรงชีวิต การที่คนจะเป็นพ่อและแม่ของคนก็ควรจะมีวัยพอสมควร มิใช่เด็กและเยาวชนอายุยังไม่ถึง 20 ปีโดยประมาณกลับกลายเป็นพ่อและแม่ของคนแล้ว พ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่อ่อนเยาว์ก็จะได้ทายาทที่ด้อยคุณภาพไปในตัว ในที่สุดก็จะมีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้คนในสังคมในระยะยาว ดังนั้น วุฒิภาวะทางอารมณ์ของคนที่เป็นพ่อและเป็นแม่ของคนในครอบครัวจึงถือว่าเป็น สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่ง

วันครอบครัว 14เมษายนและวันต่อๆ ไปจะมีความหมายมีคุณภาพ มีคุณค่าจำเป็นต้องมีองค์ประกอบทั้งสี่ส่วนคือ มีปัจจัยสี่เพื่อการดำรงชีพที่สามารถก่อให้เกิดความสุขภายในครอบครัวได้ ผู้คนในครอบครัวนับตั้งแต่ผู้นำในครอบครัว ผู้ตามและสมาชิกในครอบครัวมีคุณธรรมและจริยธรรม ห่างเหินอบายมุข มีธรรมะครองใจ มีศีลห้าเป็นพื้นฐานของครอบครัว ผู้คนในครอบครัวมีสุขภาพแข็งแรงปราศจากโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ และมีวุฒิภาวะทางอารมณ์ที่มั่นคง ตัดสินใจในการแก้ไขปัญหาที่ไม่ผิดพลาด เหล่านี้ล้วนเป็น "ความสุข" ที่จะเกิดขึ้นในครอบครัวทั้งวันนี้และวันข้างหน้า หากขาดเสียส่วนใดส่วนหนึ่งแล้ว คุณภาพชีวิตของผู้คนในครอบครัวก็จะลดน้อยถอยลงไป

อยากให้วันครอบครัว 14เมษายนนี้เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างความสุข ความรัก ความอบอุ่นในครอบครัว ในชุมชน ในหมู่บ้านและในสังคมไทย การอยู่ร่วมครอบครัวเดียวกัน สังคมเดียวกันจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้จักผ่อนปรน ให้โอกาส ให้อภัยซึ่งกันและกัน เอาใจเขามาใส่ใจเรา จะเรียกร้องเอาแต่ประโยชน์ส่วนตนเป็นที่ตั้งก็ไม่ดี เสียสละให้ซึ่งกันและกันบ้างก็จะดี เขามีความสุขเราก็จะมีความสุข เรามีความสุขเขาก็จะมีความสุข แต่ในทางตรงกันข้ามเขามีความทุกข์แล้วก็อย่าหวังเลยว่าเราจะมีความสุขเพราะ เราคือบ้านพี่เมืองน้องที่ต้องพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน

วันครอบครัว 14เมษายน ขอให้องค์ประกอบทางสังคมไทยและการอยู่ร่วมกันทั้งสี่ประการนี้จงครองใจและ อยู่ในจิตใจของทุกท่านทุกสังคมแล้วความสุขในวันนี้และวันข้างหน้าก็จะเกิด ขึ้นภายใน "ครอบครัว หมู่บ้าน ชุมชนและสังคมไทยอย่างถาวร"

วันครอบครัว 14 เมษายนนี้ขอจงเป็นวันแห่งความสุขของคนในสังคมไทยโดยทั่วถึงกัน เป็นการเริ่มต้นของการสร้างความรักความอบอุ่นภายในครอบครัว เป็นวันสร้างภูมิคุ้มกันมิให้สถาบันครอบครัวอ่อนแอลงไป และเป็นวันอนุรักษ์ประเพณีและวัฒนธรรมอันดีงามของสังคมไทยตลอดไป

พระมหาสมัย จินตโฆสโก
มูลนิธิกลุ่มแสงเทียน  ที่มาฉบับที่ 6704 ข่าวสดรายวัน