พระกรุบ้านตาก

พระเครื่องกรุบ้านตาก พระกรุดังเมืองตาก ซึ่งพระเครื่องที่แตกกรุออกมาในครั้งนี้เป็นพระเครื่องที่สร้างในสมัยอยุธยา พระกรุบ้านตาก มีทั้งพระที่ทำด้วยเนื้อชินเงิน และเนื้อตะกั่วสนิมแดง สวัสดีครับ ท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน จังหวัดตากนั้นก็มีพระเครื่องพระกรุเช่นกัน แต่ก็ไม่ค่อยมีใครพูดถึงกันบ่อยนัก วันนี้ก็เลยขอพูดถึงพระเครื่องกรุบ้านตาก กันดูบ้าง จังหวัดตากเคยเป็นเมืองหน้าด่านสำคัญของไทยมาแต่โบราณ ข่าวพระเครื่องดังจะได้กล่าวถึงต่อไปนี้ ตากเป็นเมืองเก่าในประวัติศาสตร์มา ตั้งแต่ครั้งกรุงสุโขทัย ในสมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระราชโอรส เสด็จไปกระทำยุทธหัตถีกับพ่อขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด ผู้ยกทัพมาประชิดเมืองตากเมื่อ พ.ศ.1805 ในการศึกครั้งนั้นพ่อขุนรามคำแหงมหา ราชทรงมีชัย และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเจดีย์ยุทธหัตถีบนดอยสูง ซึ่งอยู่ข้างวัดพระบรมธาตุเมืองตาก (เมืองตากเก่า อำเภอบ้าน ตากปัจจุบัน) เพื่อเป็นการเฉลิมพระ เกียรติที่ทรงชนช้างชนะขุนสามชน

ต่อมาในสมัยกรุงศรีอยุธยา แผ่นดินสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อครั้งทรงประกาศอิสรภาพ ก็ทรงยกทัพเสด็จกลับมาทางด่านแม่ละเมา ซึ่งเป็นด่านสำคัญในดินแดนเมืองตาก จากนั้นได้ทรงย้ายเมืองตากจากที่ตั้งเดิม (อำเภอบ้านตาก) ลงมาทางใต้มาตั้งอยู่ที่อำเภอเมืองตากในปัจจุบัน ส่วนเมืองตากเก่าก็ยังคงมีซากเมือง วัดเก่า และเจดีย์ยุทธหัตถีปรากฏให้เห็นอยู่ ถึงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกทัพไปชุมนุมพลที่เมืองตากเมื่อครั้งไปตีหัวเมืองฝ่ายเหนือ ซึ่งยังปรากฏหลักฐานคือ วัดพระนารายณ์ เชิงสะพานกิตติขจร ครั้นถึงสมัยสมเด็จพระ เจ้าเอกทัศ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ "สิน" (สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ซึ่งในขณะนั้น รับราชการเป็นมหาดเล็ก) เป็นข้าหลวงเชิญท้องตราราชสีห์ขึ้นไปชำระความทางหัวเมืองฝ่ายเหนือ กลับมามีความดีความชอบในราชการ จึงพระราชทานตำแหน่งหลวงยกกระบัตร ขึ้นไปรับราชการทางเมืองตาก และเมื่อพระยาตากคนเดิมถึงแก่กรรม จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เลื่อนหลวงยกกระบัตรเป็นพระยาตากปกครองเมืองตากสืบต่อไป ต่อมาพระยาวชิรปราการ ผู้สำเร็จราชการเมืองกำแพงเพชรถึงแก่กรรม จึงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยาตากเป็นพระยาวชิรปราการครองเมืองกำแพงเพรช ภายหลังจากกรุงศรี อยุธยาแตกเสียแก่ข้าศึกในปีพ.ศ.2310 พระยาวชิรปรา การได้กอบกู้รวบรวมบ้านเมืองเป็นปึกแผ่นปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตริย์ และตั้งราชธานีใหม่ที่กรุง ธนบุรี อำเภอบ้านตากอยู่ห่างจากตัว จังหวัดตากไปทาง เหนือประมาณ 60 ก.ม. เดิมบริเวณอำเภอบ้าน ตากก็คือที่ตั้งของเมืองตากเก่าในสมัยโบราณ ต่อมาได้มีการพบพระเครื่องแตกกรุออกมาหลายพิมพ์ด้วยกัน ซึ่งพระเครื่องที่แตกกรุออกมาในครั้งนี้เป็นพระเครื่องที่สร้างในสมัยอยุธยา มีทั้งพระที่ทำด้วยเนื้อชินเงิน และเนื้อตะกั่วสนิมแดง พระกรุบ้านตาก ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ พระร่วงนั่ง พระซุ้มยอ พระพิมพ์พิจิตร และพระงบน้ำอ้อย เป็นต้น

ในวันนี้ผมได้นำ พระกรุบ้านตาก รูปพระซุ้มกอของกรุบ้านตาก ซึ่งเป็นพระเนื้อตะกั่วสนิมแดงมาให้ชมกันทั้งด้านหน้าและด้านหลังครับที่มา หนังสือพิมพ์ข่าวสด ด้วยความจริงใจ แทน ท่าพระจันทร์