วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) หมู่ ๕ ต.เขาวง อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี

สภาพป่าดั้งเดิมของเขาวง อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี นั้นเป็นป่าในระบบนิเวศแบบเขาหินปูน ซึ่งปัจจุบันเขาหินปูนในประเทศเหลือน้อยมาก เพราะหลายพื้นที่กลายเป็นเมืองอุตสาหกรรม จึงเป็นที่น่าเสียดาย เพราะป่าเขาหินปูนมีทรัพยากรที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ไม่เหมือนป่าแบบอื่นๆ เนื่องจากหินปูนสามารถละลายได้ในน้ำฝน บนภูเขาหินปูนเต็มไปด้วยถ้ำ ที่มีหินงอกหินย้อย ซึ่งเขาวงก็สำรวจพบถ้ำหินงอกหินย้อยหลายจุด อีกทั้งบริเวณถ้ำบน เขาวง ยังเป็นแหล่งอาศัยของสัตว์หายาก และใกล้สูญพันธุ์มากมาย อาทิ เลียงผา กวางผา เม่นใหญ่ เม่นหางพวง นกขี้เถ้าใหญ่ นกเอี้ยงถ้ำ เหยี่ยวกิ้งก่าดำ จงโคร่ง กระสุนพระอินทร์ ค้างคาวพันธุ์หายากต่างๆ และที่สำคัญใน ป่าเขาวง ยังพบ นกจู๋เต้นเขาปูน พันธุ์สระบุรี ซึ่งเป็นนกเฉพาะถิ่น ที่มีในเทือกเขาหินปูนของสระบุรี เพียงแห่งเดียวในโลก

จากข้อมูลของนักปักษีวิทยา ระบุว่า หลายๆ จุดของเขาหินปูนใน จ.สระบุรี โดยเฉพาะจุดที่เป็นสัมปทานเหมือง เกิดภาวะสูญพันธุ์ของนกชนิดนี้แล้ว จึงควรอย่างยิ่งที่จะช่วยกันอนุรักษ์ป่าเขาวงไว้ เพราะถ้าป่าแถบนี้ยังอยู่ นกชนิดนี้ก็จะยังอยู่ นอกจากนี้แล้ว ภูเขาหินปูนยังง่ายต่อการเกิดแหล่งต้นน้ำ เราจึงพบน้ำซับ ตาน้ำผุดและพรุหลายจุดในบริเวณเขาวง จึงเป็นแหล่งที่มาของสมุนไพรและพันธุ์ไม้หายากใกล้สูญพันธุ์มากมาย อาทิ จันทน์ผา จันทน์แดง จันทน์หอม มะยมหิน มะยมเขา สลักได สะเดาช้าง หนวดฤๅษี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โมกราชินี พันธุ์ไม้ถิ่นเดียวที่พบได้เฉพาะในเขาหินปูน แถบ อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี เพียงแห่งเดียวในโลกเท่านั้น และ ต้นโมกราชินี ก็พบได้มากในเขตป่าเขาวง พระธรรมปิฎก เจ้าคณะจังหวัดสระบุรี และเจ้าอาวาสพระพุทธบาท บอกว่า ทุกวันนี้มีบริษัทที่ได้รับสัมปทานเกี่ยวกับการระเบิดหินระเบิดภูเขาหลายร้อยบริษัท วัดที่อยู่บริเวณใกล้เคียงกับแหล่งระเบิดเขาหินปูนมีอยู่หลายสิบวัด กระจายอยู่ใน ๔ อำเภอ คือ อ.เมือง อ.เฉลิมพระเกียรติ อ.พระพุทธบาท และ อ.แก่งคอย กุศโลบายอย่างหนึ่งในการป้องกันรักษาป่าเขา ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม คือ การสร้างพระพุทธรูปบนภูเขา ขณะเดียวกัน วัดบางแห่งประสานกับส่วนราชการ ขอใช้พื้นที่ให้อยู่ในความดูแลของวัด เช่น วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) ขอใช้พื้นที่ ๑๓๐ ไร่ วัดถ้ำพระโพธิสัตว์ ขอใช้พื้นที่มากถึง ๑,๕๐๐ ไร่ ส่วนวัดอื่นๆ จะดูแลป่าในรัศมีของวัดอย่างน้อย ๕ กิโลเมตร พิธีปลูกป่าเฉลิมพระเกียรติถวายเป็นพระราชกุศล เนื่องในโอกาสเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ตาม  โครงการวัดช่วยพัฒนาป่าไม้ ของสำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ ๑๒ จ.สระบุรี

โครงการคืนป่าเขาวงนี้ สืบเนื่องมาจาก พระครูภาวนาพิลาศ เจ้าอาวาสวัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) พร้อมด้วย กลุ่มชมรมคนรักษ์เขาวง นำดอกโมกราชินีมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของหน่วยงาน ในงานพิธีวันนี้ จึงนำต้นกล้าของโมกราชินี มาปลูกร่วมกันเพื่อคืนความสมบูรณ์สู่ป่าเขาวง พร้อมกันนี้ยังใช้เฮลิคอปเตอร์โปรยเมล็ดพันธุ์น้อยหน่าลงสู่ป่าเขาวง เพื่อให้เติบโตเป็นอาหารของสัตว์น้อยใหญ่ในเขตป่าเขาวงสืบต่อไป "อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีข้อกำหนดมาตรฐานเกี่ยวกับแรงสั่นสะเทือนในการระเบิดหิน แต่ปรากฏว่า ไม่มีบริษัทใดทำได้ตามมาตรการที่ราชการกำหนด ประเด็นหนึ่งที่น่าเสียดาย คือ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญ ถ้าไม่มีวัดไม่มีพระโบราณสถานจะถูกทำลาย เขาที่ไม่ถูกระเบิด คือ เขาที่อยู่ติดกับวัด สิ่งหนึ่งที่น่าเสียดาย คือ ปีนี้มีผู้รับสัมปทานรายหนึ่งระเบิดเขาที่มีคันกั้นน้ำ หรือทำนบศรีธนนชัย ทั้งนี้กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ซึ่งกว่ากรมศิลปากรจะรู้ก็ถูกระเบิดไปแล้ว และมีแนวโน้มว่าจะถูกทำลายมากขึ้นเรื่อยๆ วัดบางแห่งถูกนายทุนระเบิดหินเสนอให้ย้ายวัดไปตั้งที่ใหม่" พระธรรมปิฎก กล่าว

ส่วน การปลูกต้นไม้ได้บุญ นั้น พระธรรมปิฎกบอกว่า ในวนโรปสูตรยืนยันไว้ว่า “เทวดาทูลถามว่า  บุญย่อมเจริญทั้งกลางวันและกลางคืน ตลอดกาลทุกเมื่อ แก่ชนพวกไหน ชนพวกไหนตั้งอยู่ในพระธรรม และสมบูรณ์ด้วยศีลแล้วย่อมไปสู่สวรรค์เล่า" พระพุทธเจ้าตรัสว่า "บุญย่อมเจริญทั้งกลางวันและกลางคืน ตลอดกาลทุกเมื่อ แก่ชนที่ปลูกสวนไม้ดอกไม้ผล ปลูกต้นไม้ให้ร่มเงา สร้างสะพาน โรงน้ำ บ่อน้ำ และศาลาที่พักอาศัย ทั้งชนเหล่านั้นยังตั้งอยู่ในธรรม สมบูรณ์ด้วยศีล จึงไปสวรรค์อย่างแน่นอน”

ภาษามอญโบราณ พระธรรมสิทธินายก หรือ เจ้าคุณธงชัย สุขญาโณ ที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค ๙ และผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศ บอกว่า เหตุผลหนึ่งที่มาดูแลและให้ความสำคัญกับวัดแห่งนี้เป็นพิเศษ คือ เป็นสถานที่เกิด วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) หมู่ ๕ ต.เขาวง อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี บอกว่าประวัติความเป็นมาบริเวณที่ตั้งถ้ำเขาวงแห่งนี้ เดิมเป็นท้องที่ป่า ที่ชาวบ้านนิยมมาหาของป่า เช่น หาหน่อไม้ที่ขึ้นอยู่ตามภูเขา หาตัดไม้เพื่อนำไปปลูกบ้าน หรือใช้ในครัวเรือน ชาวบ้านพบอักษรที่จารึกไว้ที่ปากถ้ำนานแล้ว แต่ไม่มีใครอ่านจารึกนี้ได้ เนื่องจากเป็นอักษรโบราณ และไม่ทราบว่า ผู้ใดมาจารึกไว้ ต่อมาเจ้าหน้าที่กรมศิลปากร คือ คุณเทิม มีเต็ม และ คุณจำปา เยื้องเจริญ มาศึกษาอ่าน และแปลอักษรที่จารึกนี้ได้

แผนที่โบราณสถาน วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์)

 ถ้ำเขาวง หรือ ถ้ำนารายณ์ เป็นถ้ำที่มีปากถ้ำติดอยู่บนพื้นดิน ไม่ต้องขึ้นไปบนภูเขาสูง วัดสร้างวิหารมีพระพุทธรูปไว้หน้าถ้ำ ภายในถ้ำกว้าง ที่ผนังปากถ้ำด้านขวาสูงจากพื้นดินประมาณ ๒.๕ เมตร จารึกอยู่ ๓ บรรทัด แนวบรรทัดยาว ๕๐ เซนติเมตร ระหว่างบรรทัดที่ ๑ ถึง ๓ กว้าง ๑๕ เซนติเมตร หลักฐานที่พบอักษรที่จารึกเป็นอักษรปัลลวะ แต่ถ้อยคำที่จารึกเป็นภาษามอญโบราณ จารึกประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๒ นั่นก็คือ ยุคทวารวดี ข้อความที่จารึกว่า

"กมุน์ อนุราธปุรโกอ์ก (ตน์) กุนทรีชน์ชิน์รน์เลห์โกมญฺะฑาง์ปอ (ป์) ตนาย์สินาธ ห์นนะโตย์โลปฑย์โวอ์"

คำแปล "กุนทรีชนผู้ตั้งอาณาจักรอนุราธปุระ มอบให้พ่อลุงสินายธะเป็นตัวแทน พร้อมทั้งชาวเมือง (อนุราธปุระ) ร่วมกันจัดพิธีขับร้องฟ้อนรำ (เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองปูชนียวัตถุ) ที่ประดิษฐานไว้แล้วในสถานที่นี้"

 "วัดเขาวงได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน เมื่อวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๔๕ ทั้งยังมีการค้นพบเครื่องปั้นดินเผาโบราณ เครื่องประดับและลูกปัดโบราณยุคทวารวดี ภาพสลักผนังถ้ำ รอยพระพุทธบาท องค์พระพุทธเก่าแก่บริเวณใกล้เคียงบนเทือกเขาแถบเดียวกันนี้ จึงทำให้อนุมานได้ว่า ยังมีมรดกทางวัฒนธรรมโบราณอีกมากมายที่ยังไม่พบในเขตป่าเขาวง" พระธรรมสิทธินายก กล่าว 

0 เรื่อง  / ภาพ ไตรเทพ ไกรงู  0