พระพิฆเนศ เป็น “เทพ” ที่ชาวโลกรู้จักและให้ความเคารพนับถือกันมากที่สุด โดยเฉพาะชาวอินเดีย ต่างยกย่องว่าเป็น “เทพ” ที่มีความเป็น "เลิศ" ในทุกๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นความสำเร็จสมหวังในชีวิตหน้าที่การงาน สติปัญญา โชคลาภ ขจัดอุปสรรคทั้งหลาย ฯลฯ  จึงนับเป็น “เทพ” ที่ผู้คนทุกสาขาอาชีพ ต่างให้ความเคารพนับถือกันมากที่สุด พระพิฆเนศ เป็น “เทพ” ที่มีรูปลักษณ์แปลกแตกต่างไปจาก “เทพ” องค์อื่นๆ เพราะมี เศียรเป็นช้าง ลำตัวอ้วนพุงพลุ้ย มีหลายมือ แต่ละมือถือสิ่งของต่างๆ ที่ล้วนสื่อความหมายในทางดีงามทั้งสิ้น เป็นที่น่าสังเกตว่า...ช่วงไม่กี่ปีนี้  ในเมืองไทยได้มีผู้สักการบูชา พระพิฆเนศ กันมากขึ้น จนมีการสร้างรูปเคารพของท่านออกมาอย่างต่อเนื่อง นับถึงวันนี้ก็หลายรุ่นแล้ว ขณะเดียวกันก็มีผู้ก่อตั้ง พิพิธภัณฑ์พระพิฆเนศ ขึ้นมาด้วย พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่ที่ ต.ยางคราม กิ่งอำเภอดอยหล่อ จ.เชียงใหม่ (ถนนสายเชียงใหม่-ฮอด (อินทนนท์) หลัก กม.ที่ ๓๕) โดยมี อาจารย์ปัณฑร ทีรคานนท์ (ไมค์) เป็นผู้อำนวยการ

ทุกวันนี้มีผู้สนใจเข้าไปชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้อย่างต่อเนื่องทุกวัน โดยเฉพาะวันเสาร์วันอาทิตย์และวันหยุดราชการ จะมีมากเป็นพิเศษ พร้อมกันนั้นก็มีหลากหลายคำถาม ที่มีผู้สงสัยใคร่รู้ สอบถามไปทางพิพิธภัณฑ์อยู่เสมอๆ อาทิ ทำไมพระพิฆเนศ จึงปางต่างๆ มากมาย และจะบูชาปางไหนดี ? เรื่องนี้ อ.ปัณฑร กล่าวว่า การสักการบูชาพระพิฆเนศ มีมานานหลายพันปี หลายยุคหลายสมัย จึงมีลัทธิการบูชามากมาย เช่น บูชาตามจักราศี บูชาตามสี บูชาตามวันเกิด

การบูชาพระพิฆเนศตามวันเกิด (เกิดวันไหนบูชาปางไหน) ได้รับความนิยมอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๐ แต่ในทุกวันนี้ แทบจะไม่เป็นที่รู้จักในประเทศอินเดีย การบูชาที่ได้รับความนิยม และแพร่หลายมากที่สุดในปัจจุบัน คือ การบูชาตามสายงานอาชีพของตน อย่างเช่น ผู้ที่ประกอบธุรกิจค้าขาย ควรบูชา ลักษมีคเณศ ที่มีพระแม่ลักษมีคู่กับพระพิฆเนศ (คเณศ) หรือ วลัมบุรีคเณศ  ที่มีองค์พระคเณศประทับบนหอยสังข์ ส่วน นารถคเณศ  คือองค์พระคเณศ ในลักษณะก้าวเดิน มือถือร่ม และมีหม้อน้ำ รูปแบบนี้เหมาะสำหรับอาชีพพ่อค้าแม่ค้าที่ ขายของไม่อยู่กับที่ การขายตรง เซลส์แมน นายหน้า ขายประกัน การเดินทางติดต่อต่างประเทศ การส่งออก นักเรียนนักศึกษาที่จะไปศึกษาต่อต่างประเทศ คเณศคีตา คือ องค์พระคเณศทรงดนตรี เหมาะสำหรับ นักดนตรี นักร้อง โดยเฉพาะ  นาฏยคเณ หรือพระคเณศในลักษณะการเต้นรำ ร่ายรำ เหมาะสำหรับผู้อยู่ในวงการบันเทิง การแสดง ศิลปินนักแสดง มหาวีรคเณศ หรือพระคเณศ ๑๖ กร เหมาะสำหรับผู้ที่มีศัตรู มีคดีความ นายทหารชั้นสูง  นายตำรวจ หรือผู้มีอาชีพในการปราบปราม การทำลายล้าง รวมไปถึงอาชีพหมอ และพยาบาล พาลคเณศ องค์นี้เป็นพระคเณศปางเด็ก กำลังคลาน เหมาะสำหรับบ้านที่มีเด็กเล็กๆ โรงเรียน อนุบาลหรือสถานที่เลี้ยงเด็ก คเณศวิทยา เป็นรูปพระคเณศถือหนังสือ หรือกำลังอ่านหนังสือ เหมาะสำหรับนักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ นักประพันธ์ นักพยากรณ์ นักวิชาการ

ปัญจมุข หรือพระคเณศ ๕ เศียร  รูปเคารพนี้ถือเป็นสุดยอดของพระคเณศทั้งหลาย เพราะได้รวมเอาเอาความหมายต่างๆ ในทางที่ดีงาม และเป็นสิริมงคลอย่างครบถ้วนสมบูรณ์ทั้งปวงไว้ในพระคเณศองค์เดียวกัน

สิทธิคเณศ เป็นพระคเณศที่พบเห็นในลักษณะประทับนั่ง ๑ เศียร ๔ กร ทรงประทานความสำเร็จความสมหวัง และขจัดอุปสรรคในทุกๆ เรื่อง ให้แก่ผู้สักการบูชา รูปแบบนี้พบเห็นบ่อยที่สุดทั้งในอินเดียและเมืองไทย

พระคเณศเทหม้อกลัศ หม้อกลัศเป็นหม้อที่บรรจุเงินทอง อัญมณี ที่พระคเณศประทานให้กับผู้ที่บูชาพระองค์ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการทรัพย์สิน เงินทอง โชคลาภ ปางนี้เป็นที่ถูกอกถูกใจของผู้บูชามากที่สุด โดยเฉพาะคนอยาก "รวย"

เหรัมภะ เป็นองค์พระคเณศประทับบนสิงโต ความหมายเดียวกับ พระปัจจมุข แต่เพิ่มอำนาจในการปกครองผู้ใต้บังคับบัญชา สื่อความหมายถึงการมีอำนาจเหนือบริวารลูกน้องทั้งหลาย เหมาะสำหรับผู้นำในหน่วยงานต่างๆ เจ้าของบริษัทห้างร้านโรงงานใหญ่ๆ  นอกจากนี้ยังมีคำถามสุดฮิต คือ การสักการบูชา พระพิฆเนศ ต้องทำอย่างไรบ้าง ? ต้องถวายอะไรบ้าง ? อ.ปัณฑร ได้ให้คำตอบว่า การบูชาพระพิฆเนศ ก็เหมือนกับการบูชาพระบูชาเทพทั่วๆ ไป เรียกว่าอามิสบูชา คือ การถวายสิ่งของต่างๆ อาทิ ดอกไม้ ธูป เทียน และผลไม้ (ห้ามเนื้อสัตว์ทุกชนิด) ดอกไม้ ที่ถวายการบูชาควรจะเป็นดอกไม้สีสด เช่น ดาวเรือง ชบา กุหลาบ ฯลฯ ธูป เทียน กำยาน จะจุดกี่ดอกก็ได้ ไม่ต้องไปกังวลใจนัก จุดประสงค์การจุดธูปเทียน หรือกำยาน ก็เพื่อการถวาย กลิ่นหอม เท่านั้นเอง ส่วน ผลไม้ อะไรก็ได้ ตามฤดูกาล และควรจะเป็นผลไม้ที่คนกินได้จริงๆ เช่น กล้วยดิบ คนกินไม่ได้ก็ไม่ควรนำถวาย นอกจากนี้ก็มีนมสด นมเปรี้ยว โยเกิร์ต ก็ถวายได้ทั้งนั้น

การถวายสิ่งของแด่ พระพิฆเนศ ขึ้นอยู่กับศักยภาพ และความพร้อมของแต่ละบุคคล ไม่ใช่เรื่องสำคัญ เพราะพระเจ้า หรือเทพ จะไม่ถามเราว่า วันนี้เราจุดธูปกี่ดอก สวดมนต์กี่จบ นั่งสมาธิกี่ชั่วโมง ถวายผลไม้อะไรบ้าง ? แต่พระองค์จะถามเราว่า เราทำทุกอย่างด้วยอาการอย่างไร ? จงไว้จำว่า ดอกไม้เพียงดอกเดียวก็แทนความรัก ความศรัทธา ที่เรามีต่อพระองค์ได้แล้ว คราวนี้ก็มาถึงเรื่อง การประดิษฐานองค์พระพิฆเนศ ควรหันไปทางทิศไหนถึงจะดี ? อ.ปัณฑร ให้คำตอบว่า ควรจะหันหน้าไปทาง ทิศเหนือ หรือ ทิศตะวันออก ถือเป็น ทิศมงคล ถ้าเป็นร้านค้า ควรหันหน้าออกหน้าร้านเป็นการดีที่สุด แต่ทั้งหมดนี้ ก็ขึ้นอยู่กับความเหมาะสม ของแต่ละสถานที่ ไม่ถือเป็นกฎเกณฑ์ตายตัวเสมอไป การที่เราเคร่งเครียดอยู่กับการจัดวางองค์พระหรือองค์เทพนั้น ถือเป็นเรื่องที่ไร้สาระ เพราะพระองค์จะเสด็จสถิตอยู่ทั่วไปในทุกหนทุกแห่ง  ขอให้จัดวางไว้ในสถานที่อันเหมาะสมก็แล้วกัน 

ทั้งนี้โดยคำนึงสถานภาพของที่อยู่อาศัยแต่ละคน ซึ่งย่อมไม่เหมือนกัน คนมีฐานะมีบ้านใหญ่โต ก็อาจจะมีห้องพระส่วนตัว  ก็จัดตั้งในห้องพระได้ คนที่มีบ้านเล็กๆ บ้านทาวน์เฮ้าส์ หรือคอนโด พื้นที่มีจำกัดก็สามารถวางบนหลังตู้ บนโต๊ะ หรือหิ้งพระ ก็ได้ทั้งนั้น พระพิฆเนศ เป็นเทพแห่งปัญญา การกระทำใดๆ หรือการบูชาใดๆ ที่ไม่ก่อให้เกิดสติปัญญา จึงไม่ใช่หนทางไปสู่พระองค์ คือ ไม่ใช่การบูชาพระพิฆเนศ ทุกอย่างจะต้องปฏิบัติอย่างผู้มีสติปัญญา จึงจะถือว่าเป็นการสักการบูชาพระพิฆเนศอย่างแท้จริง อวิชา ไม่ได้หมายถึงความไม่รู้อย่างเดียว แต่อาจจะหมายถึง ความรู้ที่มีอยู่มากมาย แต่เป็นความรู้ที่ผิด อ.ปัณฑร กล่าวในตอนท้ายว่าการศึกษาขั้นตอนต่างๆ เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจก่อน จึงเริ่มบูชา จะนำมาซึ่งความสำเร็จความสมหวัง และปัญญาอย่างแท้จริง  อย่าได้บูชาตามกระแสนิยม เพราะจะเป็นเสียเวลาเปล่าๆ สำหรับผู้ที่มีความศรัทธาสนใจ พระพิฆเนศ หรือมีปัญหาสงสัย สามารถสอบถามไปได้ที่ พิพิธภัณฑ์พระพิฆเนศ ต.ยางคราม กิ่งอำเภอดอยหล่อ จ.เชียงใหม่ โทร.๐-๕๓๒๖-๙๑๐๑,๐๘-๙๘๕๕-๕๘๕๒,๐๘-๙๔๓๐-๔๐๕๐ ข่าวพระเครื่อง คมชัดลึก